Taneczna scena przemieniona w siłownię? albo w dyskotekowy dancefloor? czy w modowy catwalk? Taniec współczesny coraz częściej wydarza się w sferze pomiędzy: między konwencjami sztuki a przestrzenią zachowań potocznych. Artyści coraz uważniej przyglądają się temu, co na wyciagnięcie ręki – jak poruszamy się na ulicy, w klubie, podczas joggingu, towarzyskiego spotkania, nawet podczas seksu. I czynią z tego swój temat. Oczywiście ich praktyka byłaby trudna do wyobrażenia (a przynajmniej niezbyt zrozumiała), gdyby wcześniej, w połowie lat 60., twórcy tańca post modern nie uznali, że tancerzem może być każdy, a tańcem – wszystko, nawet zwykłe chodzenie czy bieganie. Dziś nadal konfrontujemy się z konsekwencjami tamtego odkrycia: nie tylko widzimy na scenie najprostsze codzienne gesty, ale i na tańczących amatorów patrzymy nierzadko jak na bezpośrednich spadkobierców klasyków post modern dance.
Na naszych oczach taniec staje się coraz bardziej demokratyczny. Utopia lat 60. zdaje się wreszcie realizować. Tańczą wszyscy – amatorzy, gwiazdorzy, celebryci. Ci, którzy w potocznym znaczeniu tańczyć „potrafią” i ci, którym nie do końca to „wychodzi” Co więcej, jedni naśladują drugich. A zarazem coraz częściej uświadamiamy sobie, że podpowiadane nam przez kulturę masową ruchowe wzory subtelnie, lecz skutecznie nas dyscyplinują. Taniec nas wyzwala, ale i subordynuje. Obserwując dziś proces demokratyzowania tańca, trzeba więc dostrzec jego rewers: m.in. dokonania tych wszystkich artystów, w których pracach taniec to nie tyle obietnica nieskrępowanej ekspresji, ile metafora społecznego treningu. Próbą opisania takiego napięcia jest wystawa LET’S DANCEkontekstualizująca tegoroczną festiwalową odsłonę programu Stary Browar Nowy Taniec.
Od ponad dekady Art Stations Foundation by Grażyna Kulczyk podejmuje działania, w ramach których zgodnie koegzystują współczesna choreografia i sztuki wizualne. To idealne miejsce dla projektu, w którym granica między tymi dwoma dziedzinami okazuje się ledwo widoczna, wręcz niezauważalna. Tematyka wystawy – której wernisaż stanowi jeden z centralnych punktów tegorocznego programu, i w ramach której fragmenty najważniejszych spektakli tanecznych ostatnich lat zestawione zostaną z pracami wybitnych artystów wizualnych, teledyskami, w których taniec staje się głównym bohaterem oraz amatorskimi filmami odnalezionymi w Internecie – stanie się istotną ramą dla głównego nurtu prezentowanych w Studio Słodownia + 3 festiwalowych spektakli.
Właściwa dla tanecznych rewolucjonistów post modern awangardowa fascynacja życiem (ruchem) codziennym i otaczającą nas (społeczną i polityczną) rzeczywistością oraz inspiracje najnowszymi trendami w sztuce wyznaczyły kierunki rozwoju choreografii na świecie i do dziś stanowią główny punkt odniesienia dla wszystkich poszukujących, także konceptualnych, choreografów i artystów performance. Stąd też w tym roku zagoszczą w Starym Browarze spektakle zarówno światowych gwiazd (Jérôme Bel czy Willi Dorner), uznanych młodszych twórców (Frédéric Gies, Isabelle Schad, Rebecca Lazier) jak i reprezentantów najmłodszego pokolenia choreografów, którzy swoją pracę opierają na fascynacji ruchem codziennym i popularnymi praktykami ruchowymi. Z nich konstruują oni nowe, a jednocześnie dobrze znane i bliskie odbiorcy słowniki ruchowe zdolne skutecznie i krytycznie komunikować o otaczającej nas rzeczywistości. Nie zabraknie także artsytów, którzy podążając za przekonaniem, że wszystko może być tańcem, wystawiają widzów na próbę konsekwentnie poszerzając definicję choreografii, oraz tych, którzy w myśl przewodniego hasła sprowokują nas do działania (na scenie, ale i w galerii) stwarzając tym samym okazję do własnego doświadczania i współkreowania tańca. A wszystko to w demokratycznym tonie i nierzadko popowej formie. Bo przecież to właśnie (i dopiero) masowa kultura popularna pozwoliła każdemu z nas tańczyć i paradoksalnie to tu dziedzictwo Yvonne Rainer i Steve’a Paxtona żyje najmocniej.
A zatem Let’s dance!
Stary Browar Nowy Taniec na Malcie 2015, 8-28 czerwca (kurator: Joanna Leśnierowska)
Wystawa LETS DANCE, 19 czerwca – 18 października (kuratorzy: Joanna Leśnierowska, Tomasz Plata, Agnieszka Sosnowska)
