Druga jesień
13.03.2015 – 31.05.2015
Galeria Art Stations

kuratorka Agnieszka Pindera

Wernisaż
12.03.2015

Wystawa prezentowała cyrkulację idei, postaw artystycznych i etycznych związanych ze środowiskiem na przykładzie dwóch okresów. Pierwszy z nich to lata 60. i 70. XX wieku, które ukształtowały pojęcia „etyki środowiskowej” oraz „głębokiej ekologii”, przyniosły wzrost świadomości środowiskowej i jednocześnie rozkwit praktyk awangardowych w sztuce. Drugi to początek XXI wieku, z diagnozą potrzeby radykalnego przemyślenia antropocentrycznego podejścia do ekologii.

Druga jesień była kolejną wystawą, dla której punkt wyjścia stanowiły prace z Kolekcji Grażyny Kulczyk – tym razem była to twórczość Karela Malicha, który z krajobrazu uczynił punkt wyjścia dla całości swoich poszukiwań artystycznych. Czech, obchodzący w tym roku dziewięćdziesiąte pierwsze urodziny, często odwołuje się do przedstawień i wspomnień najbliższego otoczenia z czasów dzieciństwa. Na pewnych etapach swojej twórczości ten sentymentalny pejzaż skrajnie redukował i upraszczał, by w innym czasie (jak np. w okresie „normalizacji”, silnie naznaczonym rozczarowaniem rzeczywistością), powrócić do jego odtwarzania lub projektować otoczenie na nowo. Na wystawie zostały także po raz pierwszy zaprezentowane prace na papierze węgierskiego artysty Imre Baka ze zbiorów Grażyny Kulczyk. Kolekcja od niedawna regularnie wzbogaca się o kolejne dzieła artystów z Europy Środkowej i Wschodniej z lat 60. i 70., w szczególności prace – jak w przypadku Baka – z kręgu sztuki konceptualnej.

Na wystawie można było zobaczyć prace twórców podejmujących kwestie środowiska w sposób właściwy dla każdego z tych okresów. Znalazły się na niej z jednej strony prace artystów aktywnych w latach 60. i 70., pochodzących głównie z krajów Europy Wschodniej (Karel Malich, Rudolf Sikora czy Imre Bak), z drugiej – twórców współczesnych, urodzonych w latach 70. i tworzących w ostatniej dekadzie (Hubert Czerepok, Paul Chaney, Siri Hermansen, Tim Knowles i Oscar Tuazon). Wybór ten uzupełniła prezentacja praktyki Romana Signera.

Projekt stanowił przegląd nieoczywistych podejść do krajobrazu – jednego z banalniejszych, jakby się mogło wydawać, tematów w sztuce. Prezentował m.in. postawy konceptualne względem krajobrazu, traktowanie natury jako studia artysty, podejmowanie zagadnień środowiskowych jako przejawu działań wolnościowych oraz poszukiwania alternatywy wobec, pokutującej w eko-sztuce, silnie antropocentrycznej perspektywy.

W ramach “Drugiej jesieni” zaprezentowane zostały również prace Brytyjczyka Paula Chaneya, który bada cienką granicę między „zielonymi” utopiami a dystopicznymi scenariuszami survivalowców oraz Oscara Tuazona, chętnie odwołującego się do porażek tych pierwszych. Zobaczyliśmy najnowsze wideo Huberta Czerepoka Ekosystem, w którym porusza on problem przymusowych wywłaszczeń górali z polan i hal pasterskich na rzecz Tatrzańskiego Parku Narodowego w latach 60. XX wieku. Podobny obraz odromantycznionego świata przedstawiła Szwajcarka Siri Hermansen, w swojej praktyce artystycznej badająca modele adaptacji i techniki przetrwania w przechodzących głębokie przemiany, współczesnych społeczeństwach. Jej filmy Chernobyl Mon Amour i Land of Freedom, prezentują możliwe scenariusze rozwoju dla dwóch populacji, w odmienny sposób dotkniętych katastrofą (w pierwszym przypadku ekologiczną, w drugim – ekonomiczną).

Tytuł projektu pochodził z wydanej na początku lat 80. powieści science fiction Wiktora Żwikiewicza, przedstawiającej globalny kryzys, u podstaw którego leżą anomalie pogodowe. Z kolei Żwikiewicz zaczerpnął go z opowiadania “Druga jesień” Brunona Schulza.

+

21.03.2015 / 18.04.2015 / 16.05.2015
25.04.2015 / 23.05.2015
Artyści