Sesja w ramach projektu Old Music New Dance nie przypadkiem odbywa się właśnie teraz i właśnie tutaj… Przy okazji polskiego przewodnictwa w UE spada na nas bowiem misja zaprezentowania Europie jej samej – ale po polsku.

A barok to dla Polski epoka szczególna. Okres prosperity gospodarczej i cywilizacyjnej, czasy rozkwitu oryginalnych idei politycznych oraz bogactwo znakomitej, bo zarazem uniwersalnej i swoistej, literatury, teatru, sztuk plastycznych. To właśnie barok, podobnie jak późniejszy romantyzm, na zawsze już będzie się kojarzył z polskim stylem. Siedemnastowieczna muzyka i taniec z Polski przenikną do dzieł artystów europejskich następnych stuleci, strój naszej ówczesnej szlachty pozostanie na wieki synonimem ubioru alla polacca, a obrzędowość religijna i retoryka polityczna zrodzone w tamtych czasach ukształtują gesty i maski jakimi Polacy będą się posługiwać do dzisiaj i w jakie będzie nas ubierała wyobraźnia cudzoziemców. To wtedy narodził się mit Sarmacji, który stanie się, na dobre i złe, synonimem polskości, wtedy też pojawiły się symbole i wizerunki, które składają się na słownik myślenia „po polsku” o sprawach uniwersalnych.

Chcemy aby nasze spotkanie artystów i uczonych miało taki właśnie – barokowy – charakter. Zamierzamy mianowicie połączyć i zmieszać ze sobą ingrediencje zazwyczaj od siebie oddzielone: nieograniczoną wyobraźnię z umysłowym porządkiem, ciało ze słowem, pospolite z elitarnym, polityczne z intymnym. Do zamieszania w tym tyglu zaprosiliśmy więc ludzi, których kompetencja gwarantuje, że dotrzemy do barokowej esencji, ale którzy umieją też przemienić się w aktorów barokowego spektaklu, jakim stanie się to wydarzenie.

Romana Agnel, tancerka i choreografka oraz znawca tańców historycznych, zaprezentuje polski taniec barokowy – jego europejskie korzenie i europejskie rozgałęzienia, odkryje przed nami tajemniczą retorykę figur, zaprezentuje bogactwo strojów i filmy ukazujące teatralną choreografię sarmackiego spektaklu. Reżyser i dramaturg, Paweł Kamza, na naszych oczach, a nawet w naszych ciałach, przywróci dawną świetność zapomnianej sztuce mnemotechniki. Ta niegdyś fundamentalna dla edukacji Europejczyka umiejętność nie ograniczała się do zapamiętywania, była swoistym scenariuszem życia wewnętrznego ówczesnego inteligenta, organizowała jego myśli i wyobrażenia, rysowała mapę osobistej pamięci, dzięki której każdy odnajdywał swoją tożsamość. Podążając za przewodnikiem, z barokowym poematem w ręku i z partyturą barokowego spektaklu pamięci w głowie, uczestnicy warsztatów będą ćwiczyć umiejętność posługiwania się sztuką mnemotechniczną – aby odnaleźć siebie w świecie wartym zapamiętania. Z kolei poeta i profesor, Krzysztof Koehler, opowie o koncepcie, tropie retorycznym, który miał fundamentalne znaczenie dla europejskiej świadomości człowieka początków nowoczesności. Z błyskotliwych analiz, z głębokich interpretacji oraz z dobranych perfekcyjnie przykładów zadziwiających analogii pomiędzy sztukami, współczesny mistrz mowy wiązanej odsłoni przed nami mechanizm działania retoryki, której wpływ na język spowodował przemiany w filozofii, polityce a nawet ekonomii.

Liczymy na to, że metamorfozy polskiej barokowości roztoczą przed uczestnikami sesji i warsztatów krajobraz zaskakująco bliski mieszkańcowi każdego zakątka naszej cywilizacji – od Portugalii po Gruzję, od Lofotów po Maltę. Bo przecież barok w całej Europie to przede wszystkim czas wielkiej przemiany, fermentu duchowego, wystawnej ornamentyki i teatralizacji życia, ale i burzliwych przemian duchowości, napięcia pomiędzy rozumem i emocjami. Barok to epoka trudna do zdefiniowania, przełomowa, niejednorodna…, jednym słowem – podobna do naszej.

Zapraszamy!
Jadwiga Majewska