Matsutake jest najcenniejszym grzybem świata – oraz chwastem, który rośnie w zdewastowanych przez człowieka sosnowych lasach Ameryki Północnej i Azji. Poprzez swoją zdolność odżywiania drzew, matsutake pozwala lasom trwać mimo ekstremalnych warunków. W Japonii jest tymczasem jadalnym przysmakiem osiągającym astronomiczne ceny, zbieranym przez prekariuszy – wieśniaków, imigrantów, społecznych wyrzutków i uciekinierów. We wszystkich swoich sprzecznościach przypadek matsutake – grzyba z talentem do zadomawiana się w zrujnowanych miejscach – staje się przypowieścią o przetrwaniu opisaną w The Mushroom at the End of the World. Pierwsze zdanie tej fascynującej książki autorstwa profesorki antropologii Anny Lowenhaupt Tsing to zasadnicze pytanie: Co robić, gdy świat wokół nas rozpada się na kawałki? jak żyć w (kapitalistycznych, i nie tylko) ruinach, które sami stworzyliśmy? Myśliciele i naukowcy są zgodni: tym jedynie, co gwarantuje przeżycie, jest symbioza – współpraca w obrębie (eko)systemu – nie tyle wybór i przyjemne ćwiczenie, co skomplikowana konieczność – collaborative survival.

Tak szczególnie ujętą sztukę przetrwania uprawiają od lat artyści współczesnej choreografii.

Trudno znaleźć drugą dziedzinę, która, dosłownie i w przenośni, zamieszkiwałaby tak wiele trudnych, zaniedbanych i doświadczających tak wielu braków, przestrzeni; nieufna wobec wszelkich nadużyć, celebrowała by horyzontalność własnych struktur opartych na hojnej wymianie doświadczeń, zbiorowym generowaniu wiedzy, na dialogu, refleksji i (auto)refleksji, wypracowując wiele modeli współdziałania pełnych zrozumienia dla różnorodności i poszanowania odmienności.

Choreografia (mająca wspólnotowość u swych źródeł) – sztuka „zbieraczy grzybów” – sztuka do zadań specjalnych – jest w stanie dostarczyć nam dziś alternatywnych scenariuszy „bycia razem” w świecie, który zwariował.

Podczas tegorocznego Starego Browaru Nowego Tańca na Malcie spotykamy się w praktyce i praktykujemy spotkanie – kuratorów, artystów i publiczności – wierząc, że wielorakie, współ-działające, współ-odpowiedzialne, myślące kolektywnie

My, naród

czy raczej

My.

wciąż jest możliwe.

Nie tylko na polu współczesnej choreografii.