Identity.Move! Platforma badawcza tańca współczesnego we wschodnim pasie Europy
Ruch performera na scenie to nie tylko ruch jego ciała, ale też opowieść o tym, co porusza publiczność i społeczeństwo. Wyobraźmy sobie laboratorium, w którym zachodzą dynamiczne reakcje, coś iskrzy, a coś wrze, zmieniają się stany skupienia. A teraz – że substancjami, które wypełniają to laboratorium są kroki, gesty, choreografia, indywidualna ekspresja i opowieść o tożsamości.
Tak działał Identity.Move!, projekt, który umożliwił spotkanie praktyków i teoretyków tańca współczesnego z 14 krajów wschodniego pasa Europy, od Bałtyku do Morza Śródziemnego. To była wymiana doświadczeń ponad pięćdziesięciorga zaproszonych ekspertów i artystów, szukanie punktów styku i próba nazwania tego, o czym opowiada taniec współczesny w kontekście ciała, podmiotowości, ale i tożsamości (ponad)narodowej.
Identity.Move! był pierwszym tak szeroko zakrojonym projektem przyglądającym się sztukom performatywnym w krajach regionu. Przedmiotem refleksji, badań i działań warsztatowych rozpisanych na dwa lata były zarówno lokalne narodowe sceny tańca, jak i ich społeczny oraz kulturowy kontekst. Projekt miał otwarty, oddolny charakter – kształtowali go zaproszeni eksperci i uczestnicy, budując wspólnie unikalną bazę wiedzy o scenie tańca tej części Europy.
Taniec współczesny w środkowo-wschodniej i południowej Europie to żywa i dynamiczna, ale stosunkowo młoda dziedzina sztuki. Jej spektakularny rozwój możliwy był dopiero po upadku żelaznej kurtyny, zniesieniu sztucznego podziału Europy i włączeniu się w międzynarodowy obieg kultury. Jak w tym systemie naczyń połączonych, dodatkowo wspieranym przez nowe technologie, sieciowanie instytucji i mobilność artystów udaje się zachować i rozwijać lokalną specyfikę? Na czym polega jej wyjątkowość? To tylko parę z pytań, na które zaproszeni goście szukać będą teoretycznych i artystycznych odpowiedzi.
Socjologowie i psycholodzy podkreślają znaczenie ciała, a nie tylko umysłu, w procesach pamięci i tworzenia tożsamości. Ciało można kształtować, dyscyplinować, używać go w wymagany przez społeczeństwo sposób. A jednocześnie zawsze pozostanie ono indywidualne. W tym sensie ciało opowiada o zbiorowej i indywidualnej tożsamości. A ciało w tańcu?
W ramach Identity.Move! światła reflektorów zostały skierowane na zagadnienie tożsamości. Bo przecież sposób, w jaki performerzy poruszają się na scenie jest formą języka, narzędziem komunikacji, unikalnym i charakterystycznym. Porównać go można do charakteru pisma. Celem działań prowadzonych w ramach Identity.Move! Było właśnie przyjrzenie się temu „indywidualnemu charakterowi pisma” wschodnioeuropejskiego tańca.
Identity.Move! oferował nowe spojrzenie na taniec, ale też współczesną kulturę w ogóle. W ramach prowadzonych działań akcentowana była rola regionu, sieci krajów, jej swoistość i unikalność. Identity.Move! operowało w skali ponadnarodowej, szukało punktów styku i wspólnych kategorii. To projekt, który budował pomost pomiędzy miękkim światem emocji, uczuć i interpretacji, a sferą teoretycznej, naukowej refleksji – klucz do zrozumienia charakterystycznych cech wschodnioeuropejskiej sceny tańca, a tym samym – do odkrycia poprzez taniec tożsamości, korzeni, unikalnej siły i energii tego regionu. Jego trwałym efektem był wzrost wiedzy i świadomości kontekstów tańca współczesnego w Europie Środkowo-Wschodniej i Europy Południowej.