New American Cinema
16.02.2005 – 18.02.2005

Program I. Maya Deren

16.02, 19:00

Meshes of the Afternoon Maya Deren, 1943

At Land Maya Deren, 1944

Meditations on Violence Maya Deren, 1948

The Very Eye of Night Maya Deren, 1955

 

 

Program II. Petterson – Mekas – Menken

16.02, 20:30

The Potted Psalm Sidney Petterson, James Broughton, 1946

Notebook Marie Menken, 1963

Scenes from the life of Andy Warhol Jonas Mekas montaż 1991

 

Program III. Brakhage / Baille

17.02, 19:00

Window Water Baby Moving Stan Brakhage, 1959

Thigh Line Lyre Triangular Stan Brakhage, 1961

Mothlight Stan Brakhage, 1963

Castro Street Bruce Baillie, 1966

Mass for the Dakota Sioux Bruce Baillie, 1964

 

Program IV. Undergound

17.02, 20:30

Blonde Cobra Ken Jacobs, 1962

Chumlun Ron Rice, Chumlum, 1964

Peyote Queen Storm de Hirsch, 1965

 

Program V. Kenneth Anger (I)

18.02, 19:00

La lune des Lapins Kenneth Anger, 1950-1970

Inauguration of the Pleasure Dome Kenneth Anger, 1954-1966

 

Program VI. Kenneth Anger (II)

18.02, 20:30

Scorpio Rising Kenneth Anger, 1963

Invocation of My Demon Brother Kenneth Anger, 1966-1969

The man we want to Hand Kenneth Anger, 2002

Inaugurujący program kina eksperymentalnego przegląd filmów New American Cinema, najważniejszego nurtu kina awangardowego XX wieku.

Pokazano prace artystów, którzy w najpełniejszy sposób kontynuowali i rozszerzali poszukiwania przedwojennej europejskiej awangardy filmowej, tworząc podwaliny zarówno pod współczesne sztuki wizualne, jak i początkujący nurt kina niezależnego. Prace twórców skupionych wokół New American Cinema stanowiły istotny element amerykańskiej kontrkultury lat 50. i 60. i wpłynęły znacząco (choć w sposób strywializowany) na estetykę dominującego dziś w pop-kulturze tzw. stylu MTV.

Grupę New American Cinema powołano 28 września 1960 roku na nowojorskim spotkaniu zorganizowanym przez Jonasa Mekasa. Po dwóch latach uformowano nowojorską Film-Makers’ Cooperative, pierwsze amerykańskie stowarzyszenie zajmujące się dystrybucją i wspieraniem eksperymentalnych produkcji filmowych. Grupę tworzyli najważniejsi twórcy filmowi tamtych czasów, m.in. Ron Rice, Jack Smith, Ken Jacobs, Gregory Markopolous. W swoim pierwszym manifeście z 1962 artyści pisali: „Wierzymy, że kino jest niepodzielnie osobistą ekspresją. Dlatego odrzucamy wpływy producentów, dystrybutorów i inwestorów do czasu aż film nie zostanie ukończony. (…) Odrzucamy cenzurę, nigdy nie podpisywaliśmy prawa, które ją wprowadza (…)” Jak pisał Mekas: „Nie tworzymy kooperatywy by robić pieniądze, tworzymy ją by robić filmy. Łączymy się by zbudować Nowe Amerykańskie Kino „ W ciągu kolejnych lat nastąpiła eksplozja niezależnej twórczości filmowej. Filmy czołowych postaci ruchu – Stana Brakhage, Maya Deren czy Kennetha Angera stały się istotną częścią rodzącej się kontrkultury, stanowiąc zaczątek wielkiej eksplozji amerykańskiego kina niezależnego, która nastąpiła w kolejnych dekadach.

Przegląd zapoczątkowała projekcja niezwykle kobiecych filmów Mayi Deren, łączących tropy przedwojennej awangardy (surrealizm) z tańcem i poetycką, kobiecą wrażliwością. W kolejnych dniach zaprezentowano filmy ideologicznego przywódcy nurtu – Jonasa Mekasa, kolażowe filmy Bruce’a Baillie oraz obrazy chyba największego artysty kina eksperymentalnego XX wieku – Stana Brakhage.

Wyjątkowym rarytasem była projekcja rytualnych filmów Kennetha Angera z oryginalnych taśm 16mm, szczególnie jego kultowego (i to słowo pasuje tutaj wyjątkowo trafnie) obrazu Scorpio Rising czy powstałego po ponad 20 latach przerwy filmu artysty – The Man We Want to Hang.

Przegląd uzupełnił zestaw filmów, od których rozpoczęła się historia fabularnego kina niezależnego, prawdziwie podziemne, parafabularne produkcje Rona Rice i Kena Jacobsa – w tym film Blonde Cobra z udziałem samego Jacka Smitha.\

Wszystkie projekcje z oryginalnych taśm 16mm.